On the occasion of the first image of black hole published yesterday, I write this tribute to memorize the achievements of modern technology in imaging the very far as well as the very small objects.
Imaging the very small – the atoms
A FIM image of PtAu alloy, each white dot is an atom.
On Oct. 11st 1955, prof. Erwin W. Müller and his Ph.D. student Kanwar Bahadur captured the first image of individual atoms. That was an image of a sharply pointed tip of tungsten captured with the field ion microscope (FIM) invented by Müller in 1951. Read more about this milestone in this article: Atomic Imaging Turns 50
Later, many types of electron microscope had been advanced to the atomic resolution. Then in the early 1980s, scanning tunneling microscope (STM, 1981) and atomic force microscope (AFM, 1982) were invented in IBM labs to image as well as to manipulate individual atoms. On April 30th 2013, IBM Research released the stop-motion animation "A Boy and His Atom" produced by maniputatling each molecule of carbon monoxide (CO) on the surface of a copper substrate and capturing frame-by-frame using a scanning tunneling microscope.
Excited hydrogen atom's orbital
On May 20th 2013, Aneta S. Stodolna et al. published a paper showing images of hydrogen atom's orbital excited by a direct current electric field, captured with a photoionization microscope, a kind of quantum microscope.
Imaging the very old – Big Bang, the birth of Universe
COBE's cosmic microwave background map
In 1992, the NASA's Cosmic Background Explorer (COBE) satelite released the first cosmic microwave background map as a result of its 4-year obsevation. This is the image of the Universe when it was just about 375,000 years old, and its temperature was about 3,000 Kelvin.
WMAP's cosmic microwave background map
20 years later, in 2012, the NASA's Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) satelite released its 4-year obseving result a much more detailed map of the afterglow of the Big Bang, the birth of the Universe.
Plank's cosmic microwave background map
Then in 2013, the European Space Agency (ESA)'s Plank statelite refined the map with its release of 4-year ovbserving result.
Imaging the very fast – the speed of light
On Dec. 2011, MIT Media Lab published their slow-motion video capturing a packet of light (laser photon) passing through/over objects using their femtosecond camera (with trillion frames per second). And it's interesting to see the shadow of the apple appeared after the the apple was shined, only when the packet of light touched the wall.
Imaging the very far and massive – the black hole
Messier 87's black hole
On April 10th 2019, Event Horizon Telescope (EHT) team announced the first image of the (shadow) of a black hole, the supper massive black hole at the center of the galaxy Messier 87 (M87). The M87 black hole weights 6.5 billion times our Sun's mass, and resides 55 million light-years away from us which requires a telescope of the size of the Earth to observe. To achieve the size of Earth, EHT team has combined 8 ground-based radio telescopes around the globe into a single system. The image shows the shadow of the black hole as a dark disk at the center of the glowing plasma of the accretion disk around the black hole.
All of these, the atom and its orbital, the Big Bang and its afterglow, the speed of light, and the black hole had been well known in theory and even had been applied in many fields long before they were directly captured in image. But when we can see them with our naked eyes, via images, we feel more confident about our knowledge and have more motivation to learn deeper about them.
1. Núi chẳng dời thì ta dời! Một ngày nọ đám đệ tử ham thích thần thông hỏi sư phụ: - Đệ tử: Thầy ơi, thầy chỉ tụi con thuật di sơn đảo hải (dời non lấp biển) đi. - Sư phụ: Được, vậy các con hãy đứng đây, chú tâm nhìn vào ngọn núi đằng kia... Thầy sẽ làm cho nó xích lại gần ta. Đám đệ tử tập trung dòm núi suốt 3 ngày 3 đêm mà chẳng thấy có tác dụng gì cả,... khi thấy sư phụ từ trong nhà thong thả đi ra thì liền nhao nhao lên: - Đệ tử: Thầy ơi, sao chẳng thấy ngọn núi đó động đậy gì cả vậy? - Sư phụ: Vô dụng, vô dụng! Các con tu tập bao lâu rồi mà vẫn còn chấp cái ngọn núi!?! - Đệ tử: Dạ chúng con không hiểu ạ. - Sư phụ: Vậy thì đi theo ta, ta sẽ chỉ cho thấy. Sau khi dẫn đám đệ tử cố chấp đến chân núi, sư phụ dừng lại bảo: - Sư phụ: Các con đã thấy núi xích lại gần ta chưa? - Đệ tử: Dạ gần, nhưng đó là do Thầy đi đó chứ... - Sư phụ: Cố chấp, cố chấp! Chẳng phải là núi không thể dời đi, nhưng để dời nó đi một li phải tốn công gấp tỉ lần ta đi tới nó. Vậy sao cứ phải cố ch...
After a long time looking deep into the structure of spacetime and after many times turning things inside-out and outside-in, tonight I came to the following conclusion. Spirorus (spiral torus or torus spiral) is the structure of space-time: Your particles move forward or my waves spread outward or we just turn around, there's no difference ! A spiral torus and a torus spiral are just 2 sides of the same structure which I call " spirorus " (pl. spirori) as illustrated by the pictures below: And as the spirorus turns around... we can see both things going upward (forward in space & time) and things spreading outward! So just depends on the choice of "self", one apears to move in different spacetimes (some ones call "multiple universes") while actually every one just moves around the same Universe. If your self is in a time line ( world line ) orthogonal to my self's time line (world line) then your advance in time will be my mot...
Al-Khwarizmi , nhà bác học Ba Tư đã giác ngộ ra nghệ thuật tính toán bằng cách hoàn thiện (phục hồi) và cân bằng, là cha đẻ ra ngành "đại số" với các "thuật toán" căn bản của toán học, từ đại số tới lượng giác, từ thiên văn tới địa lý. Algebra (đại số) là cách nói trại từ "Al-Jabr" (الجبر), tức "Phục hồi / Hoàn thiện", là tên ngắn gọn của cuốn " Cẩm nang (Tóm tắt) về Tính toán bằng Hoàn thiện (Phục hồi) và Cân bằng " mà al-Khwarizmi đã viết vào khoảng năm 820. Algorithm (thuật toán) là cách nói trại từ chính tên nhà bác học "al-Khwarizmi", người tìm ra những kỹ thuật biến đổi đẳng thức cơ bản như "cộng thì chuyển vế đổi dấu, nhân thì chuyển vế nghịch đảo" mà chúng ta được học trong đại số từ thời phổ thông. Tính toán mà có liên quan gì tới "hoàn thiện, phục hồi, cân bằng"?! Quả thực tính toán ngày nay chỉ còn là những công thức rỗng ruột nên hầu hết chúng ta không còn biết và cảm nhận được nhữ...
Số là hồi ở Nhật, mình rất hay ăn cái món プリン (purin) mà mình gọi là bánh flăn , bạn mình gọi là caramen , ghi tiếng Anh lại là pudding . Hôm nay tình cờ tìm ra trang Wikipedia tiếng Nhật về プリン thì thấy có quá nhiều cái tên. Ngay cả trong cùng tiếng Anh(Mỹ), cũng có 2 cái tên là crème caramel và flan ! Hai cái tên trong tiếng Việt (nam: flăn, bắc: caramen) cũng lấy từ 2 cái này ra, nhưng có lẽ từ thời Pháp thuộc. Trong khi đó, tiếng Anh nói chung còn gọi nó là custard pudding . Chữ プリン (purin) trong tiếng Nhật thì lấy từ chữ pudding này ra, nhưng hơi bị lắt léo một chút: Púd-ding → Pú-di-N → Pú-ri-N! Nếu chỉ nhìn mặt chữ プリン thì dễ tưởng rằng nó phiên âm cho "prin" (pừ-Ri-n) hay "plin" (pừ-Li-n) theo cách thông thường, nhưng không phải vậy! Người Nhật đọc chữ này nhấn âm đầu /Pú/ nên chữ "ri" trong âm thứ hai nghe rất giống /di/ (một lối phiên âm rất hiếm gặp trong hệ thống phiên âm Katakana), và âm cuối "n" đọc giọng mũi /N/ rất giống /ng/...
Seiryu Miharashi - nhà ga giữa rừng ngắm sông Vào tháng 3/2019, tuyến đường sắt Nishiki-gawa Seiryū (tỉnh Yamaguchi, Nhật Bản) đã mở một nhà ga độc nhất vô nhị ở giữa rừng núi Mikawa: không soát vé, không lối vào/ra, không dịch vụ hiện đại... mục đích duy nhất chỉ để hành khách dừng chân ngắm cảnh thiên nhiên rừng núi Mikawa hùng vĩ cùng dòng sông Nishiki uốn lượn ngay dưới chân. Wiki: Seiryu Miharashi Station Bản đồ Google: Seiryu Miharashi Station Video clip quay bằng fly-cam: Việc tiếp cận "ga ngắm cảnh" này chính thức thì chỉ có một cách là bắt chuyến xe lửa đặc biệt "tham quan / sự kiện" (event train) để được dừng ở đó khoảng 10 phút. Ngoài ra, dù không được khuyến khích, nhưng bạn hoàn toàn có thể đi xe hơi theo quốc lộ 187 dọc theo bờ đông bắc của sông Nishiki rồi bơi qua sông đến bờ bên kia là tới được nhà ga 😀 Về những cái tên: Vùng rừng núi này thuộc làng Migawa = 美川 = Mỹ Xuyên = "Sông Đẹp" Con sông đẹp này tên là Nishiki-gaw...
Các đồng hồ kim truyền thống đã để lại một hệ thống 12 giờ không phân biệt rõ ràng giữa sáng và chiều. Để làm rõ điều đó, người ta mới đặt ra 2 ký hiệu AM và PM: AM = ante meridiem = trước giữa trưa (before midday) = trước 12:00 trưa, tức viết theo công thức toán học là t < 12:00 trưa . PM = post meridiem = sau giữa trưa (after midday) = quá ngọ (after noon) = sau 12:00 trưa, tức viết theo công thức toán học là t > 12:00 trưa . Nhưng bản thân 2 ký hiệu này, AM với PM, là không đầy đủ và dễ gây hiểu lầm: Dòm sơ qua định nghĩa thì thấy ngay 1 chỗ thiếu: Thế giữa trưa , tức 12:00 trưa thì gọi là AM hay PM ? Rõ ràng, theo định nghĩa thì nó không phải AM, cũng chẳng phải PM , vì lúc đó t = 12:00 trưa thì " t < 12:00 trưa" sai mà " t > 12:00 trưa" cũng sai nốt. Suy nghĩ kỹ hơn thì còn thấy 1 chỗ thiếu nữa, đó là giữa đêm , tức 00:00 khuya (hay theo thông lệ, vẫn gọi 12:00 khuya ) thì gọi là AM hay PM ? Nó là giao điểm giữa ngày trước và ngày s...
Hai thầy trò sau một tuần thưởng thức phong cảnh hữu tình ở núi Cực Lạc thì sáng ra thầy lại giục trò lên đường đi tiếp. ― Đi thôi con, đừng để mình chìm đắm vào chỗ này. ― Ủa, chẳng phải chúng ta đã tới đích rồi sao?! Đi bao nhiêu lâu, mất bao sức lực, mồ hồi và cả máu mới tới được đích... không hưởng thành quả mà còn đi đâu nữa thầy?! ― Ta đã cho con hưởng thụ cả tuần qua rồi đó thôi, nếu con thấy chưa đủ thì cứ ở lại hưởng thụ đi, thầy đi một mình. ― Vấn đề không phải là hưởng thụ, con theo thầy là để tới chỗ giải thoát chứ không phải để hưởng thụ. Nếu thích hưởng thụ thì còn đã ở lại trong đời rồi, có bao nhiêu thú vui ở đó chứ theo thầy lên núi chi cho mệt vậy?! ― Nếu còn muốn giải thoát thì theo ta đi tiếp. ― Nhưng tại sao phải đi tiếp khi chúng ta đã tới được đích giải thoát? ― Đây không phải là đích. ― Rõ ràng hồi ở trong thành phố, khi con hỏi “đi đâu để tìm được tự do” thì thầy đã chỉ tay về phía ngọn núi này mà. ― Lúc đó trong thành phố bị nhà cửa che khuất tầm mắt ...
Từ nhỏ mình đã thích những người phụ nữ mạnh mẽ, có lẽ vì ảnh hưởng từ mẹ, nên có duyên tiếp xúc nhiều. Nhưng càng tiếp xúc mình càng thấy người thực sự mạnh mẽ từ bên trong rất rất hiếm, kể cả đàn ông, những kẻ thuộc về "phái mạnh", chứ đừng nói chi đến phụ nữ. Hôm nay tình cờ đọc phải cái status "tự sướng" này của những người phụ nữ mạnh mẽ, bao nhiêu ký ức đau buồn bỗng dâng trào toàn những kết cục thương đau của người thân mình sau những thời gian dài (có khi cả đời) tự huyễn hoặc bản thân về sự "mạnh mẽ" theo kiểu này : "Nếu bạn đã từng Khóc cả đêm mà không để ai biết Sáng hôm sau vẫn quần áo chỉnh tề và vui vẻ ra khỏi nhà Thì chắc chắn rằng bạn đã ĐỦ MẠNH MẼ để vượt qua mọi thứ mà KHÔNG CẦN AI GIÚP ĐỠ" -- PhunuToday.vn (Xem thêm sác cơ chế "tránh né nỗi đau" .) Có người phụ nữ dù đang rất buồn và khó chịu trong lòng nhưng hễ khách tới nhà là luôn niềm nở tươi cười, thậm chí đối với n...
After enjoying the scenic beauty of Mount Pure Bliss for a week, the master urged the disciple to continue the journey the next morning. ― Let's go, don't get too engrossed in this place. ― But haven’t we already reached our destination?! After all the time, effort, sweat, and even blood we've spent to get here, shouldn’t we enjoy the fruit of our labor instead of moving on, master?! ― I've allowed you to enjoy it for a whole week. If you think it's not enough, you can stay and enjoy it. I'll go alone. ― It's not about enjoyment. I followed you to reach liberation, not to seek pleasure. If I wanted to enjoy myself, I would have stayed in the city with all its pleasures instead of tiring myself out climbing the mountain with you. ― If you still want liberation, follow me. ― But why do we need to move on when we've reached the destination of liberation? ― This is not the destination. ― Clearly, back in the city, when I asked, “Where do we go to fin...
Nhận xét